De Atacama-woestijn

De reis naar San Pedro de Atacama begint met een complete dag op het politiebureau in Calama, in het noorden van Chile. Ik word twee keer bestolen op een dag; door een medepassagier in de bus en een halve dag later op het busstation. Gehuild heb ik om mijn dagboek die ik gekregen had van vriendinnen en die bijna vol was, mijn geluksoorbellen uit Mexico en andere sieraden - opgeborgen in een tasje uit Guatemala, de symbolische beschermengel die mijn moeder me had meegegeven, onderweg gekochte souvenirs en fotos. Spullen die voor mij heel belangrijk en onvervangbaar zijn, en die voor de misdadiger geen enkele waarde hebben. De beroving in het busstation heeft me ook kwaad gemaakt. Ik ben de dupe geworden van een techniek en niemand heeft iets gedaan. Zoveel mensen hebben het gezien, niemand heeft me gewaarschuwd. Anderzijds besef ik ook dat ik geluk heb gehad; geen worsteling, geen geweld. De politie zit de hele dag met me opgescheept. Eerst doe ik nog rustig mijn aangifte, later gaat het snikkend. Ze nemen alles geduldig op en geven me daarna een lift naar een hostel waar ik op Gustavo wacht. Mijn tas wordt tot aan de receptie in het hostel getild. Ze willen me niet nog een derde keer zien op het politiebureau zeggen ze. Later hoor ik nog vele verhalen van andere reizigers die bestolen worden. De schaduwkant van het reizen.

De volgende dag reizen we door naar San Pedro de Atacama. San Pedro is een dorp gelegen in de Atacama-woestijn. San Pedro de Atacama heeft iets magisch, wat bijna niet uit te leggen is. De Atacama-woestijn is de droogste woestijn ter wereld. Er valt gemiddeld tussen 0,1 en 0,2 millimeter regen per jaar. Dus wie niet van regen houdt, hier moet je zijn! In de Atacama-woestijn zijn plekken te vinden waar geen leven is vastgesteld, zelfs de Noord- en Zuidpool hebben meer leven. Mede daarom werd dit de plek waar de National Aeronautics and Space Administration (NASA) de robotten van de diverse Marslanders testte voordat ze ruimte ingingen. Volgens wetenschappers komt het landschap van de Atacama-woestijn erg overeen met dat van Mars.

We huren fietsen en crossen naar de Vallei van de Maan (Valle de La Luna), een van de droogste stukken van de Atacama en letterlijk een maanlaadschap. De bergrotsen kleuren in de zon en steken prachtig af tegen de strak blauwe lucht. De volgende dag heb ik ook geweldig veel zadelpijn. We bezoeken in alle ochtendvroegte (4:30AM !) ‘El Tatio’ (4200m hoogte). In ‘El Tatio’ zijn meerdere geisers en thermale bronnen te zien. We hebben 'geluk', het is niet zo koud met een temperatuur net onder het vriespunt. Hierdoor zijn echter ook de stoomwolken niet zo groot. Evengoed zien we stoomwolken de lucht in schieten, de één na de ander. De bergtoppen die we in de verte zien liggen behoren tot Bolivia. En dan beleven we iets unieks; wat begint met bewolking en zandstormen - een overmoedige fietstocht eindigt in zandhappen en voortijdig terugkeren, met de fiets aan de hand - verandert in SNEEUW. Het kerkje (1577) in het dorp krijgt een prachtig wit kraagje en sneeuwballen vliegen in het rond. We huren de daaropvolgende dag een auto en staan tot onze knieën in de sneeuw. Gelukkig had ik mijn bergschoenen, muts en handschoenen met mijn bikini in mijn tas gestopt. Uiteindelijk loop ik iedere dag ingepakt en blijft de bikini in de tas. Deze woestijn is toch anders dan ik had verwacht. Beter zelfs!

Een ander noemenswaardig gebeuren is het uitgaansleven van San Pedro. Na middennacht mag er geen muziek meer worden afgespeeld en wordt er niet meer gedansd. Wat gebeurt er dan? Aanvankelijk lijkt er niets te gebeuren. De muziek in de cafes staat aan en er wordt gedansd. Tot de volume wordt teruggedraaid en iedereen geboden wordt te zitten. Eerst snap ik het niet, want even later wordt de volume weer aangedraaid en danst iedereen verder. Tot iemand me uitlegt dat het de politie is die zijn nachtronde maakt. Er staat dus buiten iemand op de uitkijk die de DJ en de café-eigenaar waarschuwt. Dit gaat een uur zo verder tot de cafés officieel sluiten. Daarna zijn er in de weekenden de ‘Clandestinos’ – de gesloten feestjes. Deze vinden plaats in de woestijn en even buiten het dorp. Eén van de feestjes wordt gehouden door de 'carnisero' (de slager), en zijn feesten heten dan ook de 'Carniseros'. Nadat de cafes dicht gaan, vertrekt er een sliert aan mensen naar het huis van de carnisero, wat op loopafstand van het centrum is. Wij ook.
En daar waar we gerekend hadden op een afgelaste tour (in verband met de sneeuw) naar Laguna Chaxa, een nationaal reservaat Los Flamencos, gaat die onverwachts toch door. Je begrijpt dat we, met anderhalf uur slaap, uitermate brak in het tourbusje stappen. Tot we uitstappen bij Laguna Chaxa. Ik vergeet alles en verdrink in het landschap. We lopen tussen de flamingos in een van de grootste zoutmeren ter wereld, sneeuw op de bergen. Het is een kleurenexplosie die niet te omschrijven is.

We beleven vijf fantasische dagen. We ontmoeten oud klasgenoten van Gustavo en veel Chilenen die een lang weekend vrij hebben. Verder ook enorm veel 'gringo’s' (toeristen) want San Pedro is toeristisch. Dan gaat Gustavo terug naar Santiago voor zijn werk en ik besluit te blijven om nog meer van omgeving te zien. Ik ontmoet Pamela, een Chileense leeftijdsgenoot. Ik betrek een appartement en trek de twee weken die volgen met haar en haar vrienden op. We fietsen onder andere naar Laguna Cejar, een natuurlijk zoutmeer (zoutpercentage 40%) waar je – net als in de Dode Zee – in blijft drijven. Het water is ongelooflijk blauw maar IJSKOUD. Het water krijgt niet de kans om op te warmen omdat het iedere avond afkoelt naar het vriespunt. Natuurlijk kan een duik niet ontbreken, koud of niet. Dus drijven we even later in het meer. Gaaf! Daarna slaan we helemaal wit uit van het zout. Ook ga ik met Pamela naar een Temazcal (sauna), voor een Circulo de los Mujeres. Het is een terugkomende ceremonie voor vrouwen. De ceremonies staan in relatie met de verschillende maanstanden. Wij vieren de nieuwe maan. Verder bezoek ik Pukara de Quitor en Salar de Tara. Pukara de Quitor (3000m hoogte) is een fort dat in de twaalfde eeuw is gebouwd door de Atacameños. De Atacama-woestijn, een adembenedend landschap.

Zoen!